Prawo inwestycyjne i gospodarcze Rola ugody w procesie windykacji – czy zawsze warto negocjować?
Rola ugody w procesie windykacji – czy zawsze warto negocjować?
Na czym polega ugoda?
Ugoda pozasądowa to dobrowolne porozumienie, w którym strony określają warunki spłaty długu -może to być: rozłożenie płatności na raty, umorzenie części długu, ustalenie nowego terminu zapłaty, a także rozwiązanie mieszane. Najczęściej umowa ugody pozasądowa jest zawierana na piśmie, co zabezpiecza interesy obu stron.
• Oszczędność czasu i kosztów postępowania sądowego/egzekucyjnego
Windykacja polubowna, zakończona ugodą z dłużnikiem, pozwala uniknąć kosztów sądowych, opłat związanych z egzekucją komorniczą i wielomiesięcznych sporów.
• Elastyczność rozwiązań i szybsze zaspokojenie roszczenia
Strony mają możliwość indywidualnie ustalić warunki spłaty – harmonogram, wysokość rat, odsetki czy częściowe umorzenie długu. Ugoda zwiększa prawdopodobieństwo odzyskania należności oraz dobrowolnej spłaty zobowiązania przez dłużnika.
• Odbudowa relacji biznesowych
Polubowne załatwienie sprawy sprzyja zachowaniu dobrych relacji biznesowych i wizerunku obu stron.
• Przerwanie biegu przedawnienia
Zawarcie ugody ( gdy wynika z niej uznanie długu przez dłużnika) przerywa bieg przedawnienia roszczenia. Od dnia zawarcia ugody termin przedawnienia biegnie na nowo.
Kiedy ugoda nie jest dobrym rozwiązaniem?
Ugoda pozasądowa nie zawsze jest możliwa lub korzystna. Główne ryzyka i wady to:
• Brak woli współpracy po stronie dłużnika, unikanie kontaktu lub uporczywe uchylanie się od płatności.
• Zagrożenie przedawnieniem roszczenia przez zbyt długie negocjacje.
• Zawarcie ugody na niekorzystnych warunkach skutkujące np. umorzeniem zbyt dużej części długu.
Praktyczne wskazówki dotyczące przygotowania ugody
1. Precyzyjnie zdefiniuj strony ugody
Podaj dokładne dane stron (imiona, nazwiska, nazwy firm, PESEL, KRS, adresy).
2. Określ szczegóły zobowiązania
Ugoda powinna jasno określać, czego dotyczy (np. jakiej faktury lub innego dokumentu finansowego), kwotę pozostającą do zapłaty oraz termin powstania zobowiązania.
3. Ustal harmonogram spłat długu
Porozumienie powinno zawierać konkretny plan spłat – kwoty rat, terminy płatności oraz numer rachunku, na który mają być dokonywane wpłaty.
4. Uzgodnij warunki dodatkowe
Strony mogą uzgodnić np. częściowe umorzenie długu, odsetki, odroczenie płatności lub zmniejszenie/dodanie określonych kar umownych.
5. Dodaj zapisy dotyczące niewywiązania się z ugody przez dłużnika
Ważne, by w ugodzie znalazł się zapis, co stanie się w przypadku niewywiązania się z ustalonych warunków przez dłużnika (np. możliwość natychmiastowego dochodzenia całości roszczenia, naliczania odsetek).
6. Rozważ pisemną lub notarialną formę zawarcia ugody
Dla bezpieczeństwa warto dochować pisemnej formy ugody. W szczególnych przypadkach (np. przy większych kwotach), dla zwiększenia skuteczności egzekucji, można rozważyć np. formę aktu notarialnego wraz z oświadczeniem dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji (art. 777 KPC), co skraca dochodzenie należności w przypadku braku realizacji ugody, ponieważ po uzyskaniu klauzuli wykonalności możesz iść z nią od razu do komornika.
7. Załącz potrzebną dokumentację
Do ugody warto dołączyć załączniki, które dokumentują istnienie zobowiązania (np. umowa główna, faktury).
8. Zadbaj o właściwe podpisy
Ugoda powinna być podpisana przez wszystkie uprawnione osoby (własnoręcznie lub kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi), a następnie – każda strona powinna otrzymać własny, podpisany egzemplarz dokumentu.
9. Skorzystaj z pomocy profesjonalistów
Rozważ konsultację z radcą prawnym przy przygotowaniu ugody, aby zadbać o zabezpieczenie swoich interesów i uniknąć ewentualnych pułapek prawnych.
FAQ: najczęstsze pytania o ugodę w windykacji
Umowa ugody może być zawarta także ustnie lub w e-mailu, jednak dla celów dowodowych i bezpieczeństwa obu stron zdecydowanie zaleca się formę pisemną. Pisemna ugoda jasno określa warunki i ułatwia dochodzenie swoich praw w razie sporu.
Nie ma obowiązku korzystania z usług prawnika czy notariusza podczas sporządzania ugody. Strony mogą sporządzić ugodę samodzielnie. Jednak w bardziej skomplikowanych sprawach lub przy większych kwotach warto rozważyć konsultację z prawnikiem, a w razie potrzeby również sporządzenie ugody w formie aktu notarialnego wraz z oświadczeniem dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.
Tak, strony mają pełną swobodę w kwestii ustalania warunków ugody, w tym wysokości odsetek (a także umorzenia części długu, ustalenia harmonogramu spłaty itd.).
Strony umowy ugody mogą zmniejszyć odsetki, zrezygnować z ich naliczenia lub uzgodnić inną, dogodną dla obu stron stawkę odsetek.
Ugoda zawarta i wykonywana zgodnie z ustaleniami zazwyczaj pozwala uniknąć postępowania sądowego lub komorniczego. Jednak jeśli dłużnik nie realizuje warunków ugody, wierzyciel ma prawo skierować sprawę do sądu lub do komornika, (jeśli ugoda została sporządzona w formie aktu notarialnego wraz z oświadczeniem dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji).

